Illustratie van menukaart met weegschaal, lege batterij en leeg bord.

Ondervoeding op het Menu

We kunnen allemaal iets doen tegen (risico op) ondervoeding. Let op signalen en weet wat je kunt doen als je ondervoeding vermoedt. 

Grootvader leest een boek voor aan klein kind dat op schoot zit

Ondervoeding op het Menu

We denken in Nederland massaal dat ondervoeding ons niet zal overkomen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat 85% van de Nederlanders zich (bijna) nooit zorgen maakt over ondervoeding.1 Toch komt ondervoeding veel vaker voor dan we denken. Wist je dat er in Nederland alleen al honderdduizenden mensen ondervoed zijn?Dat is ongeveer gelijk aan twee goed gevulde voetbalstadions.

Ondervoeding kent verschillende oorzaken. In Nederland ontstaat ondervoeding door andere factoren dan in gebieden waar hongersnood heerst. Het is belangrijk om dat onderscheid te maken. Ondervoeding komt met name voor bij ouderen en mensen met een ziekte. Het kan acuut ontstaan of er juist langzaam insluipen, bijvoorbeeld door eenzaamheid, verdriet, verminderde eetlust of psychische problemen. Maar het kan óók het gevolg zijn van een ziekte, bijvoorbeeld kanker, dan spreken we over ondervoeding door ziekte of ook wel ziektegerelateerde ondervoeding.

Ondervoeding maakt mensen kwetsbaar. Het zorgt voor verminderde conditie, langzamer herstel van ziekte of een behandeling zoals een operatie, en kan ervoor zorgen dat iemand langer in het ziekenhuis moet blijven of, in het ergste geval, eerder komt te overlijden.3

Ondervoeding kan in veel gevallen voorkomen worden. Daarom zetten wij ondervoeding op het menu.

Zo herken je ondervoeding

We kunnen allemaal iets tegen ondervoeding doen. Door naar elkaar om te kijken, door het sneller te herkennen, te bespreken en actie te ondernemen. Let op signalen die kunnen wijzen op risico op ondervoeding, bij jezelf en bij een ander, zoals: 

  • Onverwacht gewichtsverlies
  • Losser zittende kleding of horloge
  • Een boterham die blijft liggen 
  • Traplopen dat ineens zwaarder is

Weten waar jij op moet letten bij (risico op) ondervoeding? 

Let op signalen

Probeer ondervoeding tijdig te herkennen. Let op signalen van (risico op) ondervoeding, zoals ze hierboven zijn uitgelegd.

Bespreek het

Maak het bespreekbaar, vraag eens “Eet je genoeg?” Ook als het ongemakkelijk voelt. Of kook eens voor jouw moeder, vader, opa, oma, buurvrouw, partner of vriend. 

Vraag hulp

Vraag hulp aan je omgeving, een arts, een diëtist of de thuiszorg. Er zijn richtlijnen in Nederland om (risico op) ondervoeding aan te pakken en een zorgverlener kan je helpen. Je staat er niet alleen voor. Vind hier een diëtist bij jou in de buurt. 

Kom in actie tegen ondervoeding  

Bij ondervoeding krijgt het lichaam te weinig of niet de juiste voedingsstoffen binnen ten opzichte van wat het nodig heeft. Ondervoeding kan ook voorkomen bij overgewicht. Hierdoor kan iemands gezondheid, functioneren en kwaliteit van leven achteruitgaan. 

We kunnen allemaal iets tegen (risico op) ondervoeding doen. Door naar elkaar om te kijken, door het sneller te herkennen, te bespreken en actie te ondernemen.

Over de campagne Ondervoeding op het Menu

Ondervoeding maakt mensen kwetsbaar. We kunnen allemaal hier iets tegen doen. Door naar elkaar om te kijken, door het sneller te herkennen, te bespreken en actie te ondernemen. Daarom zetten wij met deze campagne ondervoeding op het menu.

Wij creëren bewustzijn over ondervoeding en maken inzichtelijk wat mensen kunnen doen bij een vermoeden van ondervoeding bij henzelf of hun naasten. Daarom staat deze website vol met informatie over ondervoeding en tips om het te herkennen en misschien zelfs te voorkomen. Met verschillende uitingen brengen we het onderwerp onder de aandacht. Help je mee de campagnematerialen te verspreiden? Download hem hieronder en hang ze op bij jou in de buurt! 

Contact

1Op basis van onafhankelijk, kwantitatief onderzoek onder 1015 Nederlanders, uitgevoerd door Martkteffect in juli 2025.

2Zügül Y, van Rossum C, Visser M. Prevalence of Undernutrition in Community-Dwelling Older Adults in The Netherlands: Application of the SNAQ65+ Screening Tool and GLIM Consensus Criteria. Nutrients. 2023; 15(18):3917. Gecombineerd met de CBS cijfers mensen  >65 jaar (2023) en jaarlijkse bevolkingsgroei (2017-2023), de Vektis Factsheet Ouderenzorg en de NZa Monitor Zorg Voor Ouderen 2018 geeft dit naar schatting >300.000 ondervoede thuiswonende ouderen (>65, 2023).

3Kruizenga H, Beijer S, Huisman-de Waal G, Jonkers-Schuitema C, Klos M, Remijnse-Meester W. Richtlijn ondervoeding herkenning, diagnosestelling en behandeling van ondervoeding bij volwassenen, Stuurgroep ondervoeding, 2019.

x